29-dekabr kuni afsonaviy futbolchi 82 yoshli Pele vafot etdi. Uning dafn marosimi 3 yanvar kuniga belgilandi.
Edson Arantes di Nasimentuning o‘limi barcha muxlislar uchun qayg‘uli yangilik bo‘ldi. Bir necha kun oldin uning ahvoli sezilarli darajada yomonlashdi va braziliyalik to‘p sehrgarining o‘zi oilasi bilan vidolashdi.
Ilgari, Pelega umumiy tana shishi tashxisi qo‘yilgan edi. So‘nggi oylarda Pele bir necha marta kimyoterapiya tekshiruvidan o‘tdi, ammo bu ijobiy natija bermadi. 2021-yil sentyabrida Pelega yo‘g‘on ichak o‘smasi tashxisi qo‘yildi, 2022-yil aprel oyida esa uning sog‘lig‘ida jiddiy muammolar paydo bo‘la boshladi. Bundan tashqari, unda buyrak va prostata bilan bog‘liq muammolar ham bor edi. 29-noyabr kuni tekshiruvlar o‘tkazish va davolash kursini o‘zgartirish uchun yana shifoxonaga yotqizildi.
Globo nashrining xabar berishicha, braziliyalik afsona ichak saratoni tufayli vafot etgan. Pele bilan bog‘liq holda, asosiy muammo yo‘g‘on ichakda bo‘lgan, ammo metastazlar allaqachon boshqa organlarga o‘tgan.
Pelening oila a’zolari u futbolchilik faoliyatini boshlagan “Santos” klubidan 10-raqamni abadiylashtirishni so‘ramoqda (ya’ni boshqa hech kim 10-raqamli libos kiymaydi). Yaqin orada marhumning yaqinlari klubga rasmiy so‘rov yuborishadi.
Xo‘sh, butun dunyo futbol qiroli bilan qanday xayrlashmoqda?
Braziliya hukumati Pelening vafotiga shundan munosabat bildirdi:
“Pele. Chempionlar ichra g‘olib, hayotimizning tirik afsonasi. Kelajak avlodlar uni maydon tashqarisidagi olijanob inson va maydondagi sehrgar sifatida eslaydilar. Uning 10-raqamli epik futbolkasi muxlislar tomonidan allqachon abadiylashtirilgan”.
“Pele o‘lmas, u abadiy biz bilan”, – deb yozdi FIFA prezidenti Janni Infantino ijtimoiy tarmoqlardagi sahifasida.
Santos shahri meri esa Pelening o‘limi munosabati bilan yetti kunlik motam e’lon qildi.
Rossiya prezidenti Vladimir Putin ertaga, 1-yanvar kuni Braziliya prezidenti lavozimini tark etuvchi Jair Bolsonaruga Pele vafoti munosabati bilan hamdardlik bildirgan.
“Hurmatli janob Prezident, braziliyalik buyuk futbolchi Pelening vafoti munosabati bilan chuqur hamdardligimizni qabul qiling. Edson Arantes di Nasimentu Braziliya xalqining buyuk farzandi edi. Uning iste’dodi, betakror mahorati, go‘zal, jozibali o‘yini tufayli futbol butun dunyoda, jumladan, Rossiyada ham millionlab odamlarning sevimli sport turiga aylandi.
Men bu ajoyib inson bilan shaxsan muloqot qilish baxtiga muyassar bo‘ldim va u haqidagi eng yorqin xotiralarni abadiy saqlayman. Afsonaviy Pelening oila a’zolari va yaqinlariga hamda mamlakatingizning barcha fuqarolariga samimiy hamdardlik so‘zlarini yetkazishingizni so‘rayman”, – deya Putinning so‘zlaridan iqtibos keltiradi Rossiya prezidenti rasmiy sayti.
AQSHning sobiq prezidenti Bill Klinton ham ushbu qayg‘uli xabarga o‘z munosabatini bildirgan:
“Pele nafaqat futbol afsonasi, balki insonparvarlik va global timsol ham edi. U o‘z shon-shuhratini huquqdan mahrum bo‘lgan bolalarni kuchaytirish va butun dunyo bo‘ylab avlodlarni ilhomlantirish uchun ishlatgan. Biz unga hayoti va merosi uchun minnatdorchilik bildiramiz”.
AQSHning yana bir sobiq prezidenti Barak Obama ijtimoiy tarmoqlarda shunday deb yozdi:
“Pele bu go‘zal o‘yinning eng buyuk futbolchisi va dunyodagi eng taniqli sportchilardan biri sifatida sport odamlarni birlashtirish qudratiga ega ekanligini bilar edi. Bizning fikrimiz uning oilasi, uni sevgan va hayratga tushgan barcha bilandir”.
Hatto NASA ham Pelening vafotiga o‘ziga xos munosabat bildirgan:
“Biz ko‘pchilik “chiroyli o‘yin” qiroli sifatida tan olgan afsonaviy Pelening ketishiga guvoh bo‘lmoqdamiz. Haykaltarosh yulduz turkumidagi bu spiral galaktika tasviri Braziliya ranglarini aks ettiradi”.
Santos meriyasi Pele xotirasini dron namoyishi bilan sharaflaydi. Odatda mahalliy vaqt bilan soat 18:30 da yopiladigan Santos klubi do‘koni tashrif buyuruvchilarni qabul qilishda davom etmoqda. Bugungi kunda u aniq yopilish jadvalisiz ishlaydi. Muxlislar klub atributlarini sotib olish imkoniyatidan har doimgidan-da ko‘proq foydalanmoqda.
“Bugun men akamni yo‘qotdim. Katolik nasroniy sifatida men bilamanki, inson o‘lganidan so‘ng abadiy hayot uchun qayta tiriladi. Xudo bilan birga bo‘lish uchun biz abadiylikka ega bo‘lamiz. U faqat oxiri bor dunyoni tark etdi va oxiri yo‘q dunyoga ketdi. Xayr, Pele”, – braziliyalik ikki karra jahon chempioni Kafu.
Ronaldo Nazario (o‘sha braziliyalik fenomen) futbol qirolini ulug‘lovchi post qoldirdi.
“O‘ziga xos. Ajoyib. Texnik. Ijodiy. Ideal. Abadiy. Pele qayerga kelgan bo‘lsa, u yerda qoldi. Hech qachon insonlar qaldini tark etmaydi. Futbol qiroli bitta. Hamma zamonlarning eng buyuk o‘yinchisi.
Dunyo motamda. Ayriliqning qayg‘usi yozma tarixning ulkan g‘ururiga qo‘shilib ketdi. Sizdan keyin kelish qanday sharaf, do‘stim. Sizning iste’dodingiz har bir futbolchi o‘tashi kerak bo‘lgan maktabdir. Uning merosi avloddan-avlodga o‘tadi. Shu tufayli ham Pele siymosi yashashda davom etadi. Bugun va har doim biz sizni hurmat qilamiz. Rahmat Pele. Joying jannatda bo‘lsin”.
O‘z navbatida Krishtianu Ronaldu ham afsonaviy braziliyalik futbolchiga bag‘ishlangan post qoldirdi:
“Barcha Braziliya ahliga, xususan, senor Pelening oilasiga chuqur hamdardlik bildiraman. “Abadiy qirol bilan vidolashuv” degan jumla butun futbol olami ayni damda nimalarni boshdan kechirayotganini ifodalash uchun yetarli bo‘lmaydi. U yuz minglab odamlar uchun ilhom manbayi. Pele unutilmaydi va uning xotirasi har bir futbol ishqibozi xotirasida abadiy qoladi. Joyingiz jannatda bo‘lsin”.
“Pari Sen-Jermen” va Argentina terma jamoasi hujumchisi Lionel Messi esa “Joyingiz jannatda bo‘lsin, Pele”, – deya o‘z Instagram sahifasida yozib qoldirgan.
“Futbolning abadiy qiroli, afsona! Joyingiz jannatda bo‘lsin, Pele. Siz futbol tarixini o‘zgartirdingiz. Sizning merosingiz doimo qalbimizda qoladi. Hammasi uchun rahmat!”, – deya uning vafotiga munosabat bildirgan Braziliya terma jamoasi sardori Tiago Silva.
Futbol bo‘yicha Rossiya terma jamoasi matbuot xizmati Edson Arantes di Nasimentuning vafoti munosabati bilan hamdardlik bildirgan va braziliyalik futbolchining Lev Yashin bilan biga suratini joylashtirgan.
“Pele vafot etdi. Afsona 82 yoshda edi. Abadiy xotira”.
Fransiya terma jamoasi va PSJ hujumchisi Kilian Mbappe afsonaviy braziliyalik hech qachon buyuklik cho‘qqisidan tushmasligini qayd etgan:
“Futbol qiroli bizni tark etdi, lekin uning buyukligi hech qachon unutilmaydi”.
Maqolani o‘zbekistonlik sharhlovchi Xayrulla Hamidov yozga so‘zlar bilan yakunlamoqchiman:
“Bir kun kelib kimdirni qirol, deb tan olgudek bo‘lsalar, bilingki, shundoq, hech kimga qiyoslamay ta’rif berishadi. Taqqoslashdimi, Peledan zo‘r deyishdimi, hali u qirol emas. Chunki qirollik hamma tan oladigan va boshqalar keyinchalik unga nisbat beradigan tushuncha”.
O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!
O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!